Çocuklar mektebe başlayacakları esnada âilesi ve bütün mahalle halkı ile birlikte merâsimler yapılırdı.
Halk arasında “Âmin Alayı” diye bilinen bu merâsimin kandil günlerine denk gelmesine bilhassa dikkat edilirdi. Eğer kandil günleri mümkün olmazsa Pazartesi veya Perşembe günleri tercih edilirdi.
Merâsimlerin ilk devresinde evde temizlik ve bayram hazırlığı yapılırdı. Hayatta ise büyükanne, hanımanne, cicianne, dadı, kalfa… ile Mahmutpaşa Çarşısı’na, Kapalıçarşı’ya gidilerek kız veya erkeğe uygun elbiseler alınırdı. Kitapçılardan elif-bâ cüzü, cüz kesesi; Tahtakale’den de rahle alınırdı. Çocuğa, kendisine alınan yeni elbiselerle birlikte zihninin açık olması ve hayatının yeni safhasında muvaffak olması için himmetlerinden istifâde etmek üzere evliyâ türbeleri ziyâret ettirilirdi. İstanbul’un Avrupa yakasında oturanlar için bu ziyâret yerleri Eyüp Sultan Hazretleri ve Fâtih Sultan Mehmed Han’ın türbeleriydi. Bu ziyâretten sonra da âilenin büyüklerine, yakın ve hatırlı dostlara el öpmeye ve dua almaya gidilirdi. Türbe ziyâreti sabah yapılmışsa öğleden sonra veya ertesi gün âmin alayı başlardı.
Çocuk ata bindirildikten sonra âmin alayı yürümeye başlardı. Onları seyreden kalabalık da giderek artardı. Ayrıca sokaklara koşanlar, pencerelerden sarkanlar, dükkân tezgâhlarının önüne çıkanlar da alayı büyük bir şevkle seyrederlerdi.
Bütün bunlar, çocuğun kendisi için yapılanları görüp çok mühim bir işe başlamakta olduğuna inanması ve mektep hayatına ısınması içindi. Mektebe başlayan çocuk, cemiyetin kendisine verdiği kıymeti kavrar ve ilk mesuliyet duygusunu da tatmış olurdu.
OSMANLI’DA ÇOCUKLAR MEKTEBE NASIL BAŞLARDI?
Mayıs 22, 2012