CEHENNEMİN ÜZERİNDEKİ SEKİZ KÖPRÜ
Cehennem üzerine kurulmuş sekiz köprü vardır.
Bu köprülerin birincisinde kul, Allah’a îmandan suâl olunur. Mümin ise kurtulur, değilse cehenneme yuvarlanır.
Sonra ikincisine geçer. Orada abdest ve namazdan sual olunur. Eğer bunları noksan yapmışsa yine cehenneme yuvarlanır. Rükûlarını ve secdelerini tam yapmışsa cehenneme düşmekten kurtulur.
Sonra üçüncüsüne geçer, orada zekâttan sual olunur. Zekâtını tam olarak vermişse kurtulur.
Sonra dördüncüsüne geçer, oruçtan sual olunur. Orucunu tam olarak tutmuşsa kurtulur.
Beşincisine geçer, orada hacdan sual olunur. (Mükellef olup da) bunu eda etmişse kurtulur.
Sonra altıncısına geçer ve emanetten sual olunur. Emânete hıyânet etmemişse kurtulur.
Sonra yedincisine geçer ve gıybet, nemîme; koğuculuk ve iftirâ yapıp yapmadığından sual olunur. Eğer yapmamışsa kurtulur.
Sonra sekizincisine geçer ve haram yeyip yemediğinden sual olunur. Yememişse kurtulur. Aksi takdirde cehenneme yuvarlanır.
ZARAR ÂHİRETE YÖNELDİĞİ ZAMAN DÜNYAYA UĞRAMAZ
Sultan İkinci Mehmet devri alimlerinden, Molla Hasan Çelebi’yi talebesi Mevlânâ Muhyiddin şöyle anlatır:
“Bir gün seher vakti acele ile beni çağırdı. Evine gittim. Oda kapısına vardığımda yüksek sesle bir ağlama işittim. Şaşırdım ve başına büyük bir dert geldiğini sandım.
Sonra odaya girip selam verdim. Oturmamı söyledi. Oturdum ve ağlama sebebini sordum. Şöyle cevap verdi: “Gecenin son üçte birinde aklıma öyle bir şey geldi ki onun için ağladım.” Aklına gelenin ne olduğunu sorduğumda şöyle dedi:
“Düşündümde üç dört aydan beri başıma dünyevi bir zarar gelmediğini fark ettim, Halbuki: ‘Zarar âhirete döndüğü zaman dünyaya uğramaz.’ diye duymuştum. İşte bu yüzden, ağladım ve bana gelecek zararın âhiretime yöneldiğini sandım.”
Biz böyle konuşurken hizmetçilerinden biri gayet mahzun olarak içeri girdi. “Filan işi yapmak için katıra binip giderken hayvan öldü.” dedi. Bunun üzerine hocam sevinerek: “Allâh’a hamdolsun, başıma dünyevi bir zarar geldi. Bu müjdeyi getiren, sen de artık hürsün. Seni Allah rızâsı için âzâd ettim.” dedi.